فعالیت کسب و کارها در فضای مجازی همانند فضای فیزیکی نیازمند نظم، قانونمندی و نظارت است. یکی از طرح های موفق کشور در سال های گذشته طرح ساماندهی کسب و کارهای اینترنتی است که از طریق مرکز توسعه تجارت الکترونیکی و پروژه نماد اعتماد الکترونیکی انجام شده ا
لزوم شناسه دار بودن کسب و کارهای اینترنتی جهت دریافت درگاه بانکی
فعالیت کسب و کارها در فضای مجازی همانند فضای فیزیکی نیازمند نظم، قانونمندی و نظارت است. یکی از طرح های موفق کشور در سال های گذشته طرح ساماندهی کسب و کارهای اینترنتی است که از طریق مرکز توسعه تجارت الکترونیکی و پروژه نماد اعتماد الکترونیکی انجام شده است. طرحی که به تنهایی فضای فعالیت کسب وکارهای اینترنتی را ساماندهی کرده است. پروژه نماد اعتماد الکترونیکی با هدف ساماندهي کسب و کارهاي اينترنتي به عنوان يکي از 10 پروژه بخش اصلاح نظام توزيع در طرح تحول اقتصادي مصوب سال 1387 از وظايف وزارت صنعت، معدن و تجارت میباشد. بند 1- ح اساسنامه مركز توسعه تجارت الكترونيكي، ساماندهي فعاليت سايتهاي تجارت الكترونيكي را به عنوان يكي از وظايف مركز توسعه قید نموده که به تاييد شوراي نگهبان رسيده است. به علاوه مطابق مصوبه جلسه مورخ 1391/4/12 شوراي امنيت كشور، با هدف ساماندهي فعاليت سايتهاي فروش اينترنتي، مسئوليت اعطاي نماد اعتماد به کسب و کارهاي اينترنتي به مركز توسعه تجارت الكترونيكي تفويض گرديده است. لازم به یادآوری است هدف از اعطاي نماد اعتماد الكترونيكي، اعتمادسازي و رسميتدهي به فعاليت کسب و کارهای اینترنتی و حمایت از حقوق مصرفکنندگان و جلوگيري از آسيبهاي احتمالي در ابعاد مختلف اعم از امنيتي، اجتماعي، فرهنگي و اقتصادی است.
نبود اطمینان و اعتماد کافی به سایت های اینترنتی در سال های گذشته، بازار فعالیت های اینترنتی را با مسائل و نقطه ضعف های متعددی مواجه ساخته بود. عدم رشد و بلوغ کافی فروشگاه ها از یک سو، نوپابودن فرهنگ خرید اینترنتی، عدم وجود ارگان و یا سازمانی برای پاسخگویی به تخلفات و رسیدگی به شکایات از فروشگاه های اینترنتی از سویی دیگر، دولت را مصمم نمود تا در سال 1387 مرکز توسعه تجارت الکترونیکی را به عنوان دستگاه سیاستگذار در این حوزه معرفی نماید. مروری بر سوابق پروژه اینماد با هدف ساماندهی فضای کسب وکار و اعطای بیش از 36500 لوگوی نماد طی 8 سال گذشته به کسب وکارهای اینترنتی فعال و متعهد به خدمت در کشور، گواه ارزشمندی از فعالیت های این مرکز است. از طرفی، به اذعان گزارشهای پلیس فتا، نیم درصد شکایات درج شده از وب سایت های دارای نماد اعتماد الکترونیکی می باشد. همچنین نظرسنجی های متعددی نشان از استقبال مردم از فروشگاه های دارای نماد داشته به گونه ای که فروشگاه هایی که دارای درگاه پرداخت از طریق متمرکز کننده بوده اند نیز تلاش خود را برای دریافت نماد اعتماد برای عینیت بخشی به این مساله داشته اند.
ساماندهی فضای کسب و کار طی 8 سال گذشته دستاوردهای ارزشمندی برای رشد و توسعه فضای کسب وکار اینترنتی به همراه داشته است. امکان خرید با آسودگی خاطر، پیگیری شکایات از فروشگاه های اینترنتی تا حصول نتیجه مطلوب، نظارت بر فعالیت کسب وکارها، رسیدگی به تخلفات اعلام شده از دستگاه های نظارتی، فرهنگ سازی و آموزش به افراد برای شروع فعالیت قانونمند مطابق با قوانین و مقررات کشور و دستگاه های تخصصی، از جمله دغدغه هایی است که پروژه اینماد در این سال ها پاسخگوی آن بوده است.
ناگفته پیداست ساماندهی این فضا با توجه به بلوغ فعالان این حوزه، عدم رعایت الزامات از طرف فروشگاه ها در پاره ای از موارد و همچنین انتظارات متفاوت خریداران از خدمات می تواند مشکلاتی به همراه داشته باشد. نوع و جنس مشکلات بعضا میان حوزه ای بوده و همکاری و همیاری نهادهای نظارتی متعدد را می طلبد. از این رو اشتراک مساعی و همدلی دستگاه های نظارتی و سازمان های مجوز دهنده تاکنون توانسته است سهم به سزایی در این مهم ایفا نماید
لازم به ذکر است مجوز نماد اعتمادالکترونیکی هم اکنون یکی از مجوزهای مورد تایید هیات مقررات زدایی بوده و به استناد ماده 87 قانون نظام صنفی، صدور پروانه کسب مجازی منوط به بررسی کسب وکار مطابق با چک لیست مرکز توسعه تجارت الکترونیکی بوده و صدور همزمان نماد اعتماد الکترونیکی می باشد. همچنین مصوبه شورای امنیت کشور در مورد اخذ نماد اعتماد الکترونیکی کما فی السابق لازم الاجرا می باشد و به موجب ماده 4 این مصوبه، مجوز درگاه پرداخت الکترونیکی صرفا به فروشگاه های دارای نماد اعتماد اعطا می شود. با این وجود الزام داشتن اینماد برای فروشگاه های فعال در حوزه کسب وکار اینترنتی کاملا محرز بوده و هیچ گره ای در کار این فروشگاه ها ایجاد نمی نماید و موجب کسب اعتماد عمومی جهت استفاده از فروشگاه های اینترنتی و توسعه بازار مربوطه می شود.